کیانیت ( کیانایت )
کیانایت از کلمه یونانی Kuanos به معنای آبی عمیق گرفته شده است. این سنگ از خانواده کانی سیلاکت آبی است که به میزان زیادی آلومینیوم در آن وجود دارد. این سنگ در دما وفشار پایین، مقاوم است.
گوهر های آندولوزیت و سیلیمانت در این گروه قرار دارند. سختی آن وابسته به شیوه کریستالیزه شدن کیانایت دارد.
این سنگ، معمولا در محصولات مقاوم و سرامیک چون ظروف چینی و آشپزخانه و نیز در صنایع الکترونیکی، عایق های الکترونیکی و ساینده ها به کار میرود.
این گوهر نیمه قیمتی شناخته شده و در برخی موارد سبب پدیده چشم گربه می شود. البته این پدیده بسیار محدود است و باعث دگرگونی رنگی و تقسیم کامل اتمی در این گوهر می شود. رنگ نارنجی این گوهر، در تانزانیا یافت شده است. که این رنگ سبب وجود مقدار کمی منگنز در ساختار آن است.
این گوهر، شاخصی برای اندازه گیری حرارت، عمق و فشار کانی هایی است که در شرایط دگرگون به وجود آمده اند.
تاثیر گذارترین ویژگی کیانایت، دگرگونی رنگی آن است. از دیگر نشانه های خوب بودن آن، حالت طولی و ستونی کریستال های آن می باشد. همچنین اگر رنگ آن آبی باشد، ارزشمند شناخته می شود.
از روش های شناخت کیانایت از گوهر های مشابه آن، این است که دارای دو سختی مجزا در دو محور عمود بر هم است. که این سختی بین 5.5 تا 7 در گذر است.